Hendrik de Vriesstipendium 2008

Hendrik de Vries
Hendrik de Vries (Groningen 1896 – Haren 1989) behoorde tot de grote Nederlandse dichters van de 20e eeuw en was daarnaast een begaafd schilder en tekenaar. In 1946 werd hem ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag de door de gemeente Groningen ingestelde Hendrik de Vriesprijs toegekend. In 1986 heeft de gemeente Groningen als eerbetoon aan Hendrik de Vries en naar aanleiding van diens negentigste verjaardag opnieuw de Hendrik de Vriesprijs voor literatuur en beeldende kunst ingesteld, die eens in de vijf jaar wordt toegekend.

Aan de prijs is een stipendium gekoppeld dat eens in de twee jaar wordt uitgereikt aan jong talent, beurtelings op het gebied van de beeldende kunst of de literatuur. Jaarlijks worden twee stipendia beschikbaar gesteld voor jonge kunstenaars, elk ten bedrage van € 6.000,-.

De jury bestond dit jaar uit de volgende personen: Karel Hupperetz (tot 2004 docent Duitse taal- en letterkunde en Theaterwetenschappen aan de RUG), Margo Slomp (docent kunsttheorie bij het Frank Mohr Instituut), Maria van Daalen (auteur van uitgeverij Querido en docente aan de Schrijversvakschool te Amsterdam), Flip Ekkers (oprichter en uitvoerder van Stichting Uitgeverij Philip Elchers) en Barend van Heusden (universitair hoofddocent bij de afdeling Kunsten, Cultuur en Media van de Faculteit der Letteren (RuG)).

De jury kreeg negen inzendingen voor het stipendium voorgelegd. Daaruit koos de jury twee winnaars, die tijdens de uitreiking van de Hendrik de Vriesstipendia op 11 december door wethouder J. Dijkstra bekend werden gemaakt.

De winnaars van het Hendrik de Vriesstipendium 2007 zijn: Jurre van den Berg en Joana Serrado.

De Portugese dichteres Joana Serrado leverde voor het stipendium een plan aan dat thematisch verbonden is aan de naamgever ervan. Ze wil een driedelige Portugees-Nederlandse bundel schrijven, waarin ze haar Portugese huis in taal afbreekt om het verlaten huis van Hendrik de Vries te kunnen herbouwen. Het eerste en tweede deel bevatten poëzie over respectievelijk de afbraak van het huis (de Portugese belevingswereld) en de constructie van een nieuw huis (geïnspireerd op Gronings-Nederlandse uitdrukkingen). Het derde deel wordt een essay over poëzie als vertaling, waarin Serrado zal proberen de vertaalhandeling een literaire hoofdrol (terug) te geven. Van de teksten wordt een puzzel als inlegkatern in de bundel opgenomen, zodat de lezer de mogelijkheid heeft zijn eigen gedicht (zijn eigen huis) te construeren.

Jurre van den Berg is de jongste kandidaat voor het stipendium en heeft misschien wel het meest ambitieuze plan ingediend. Hij heeft zich voor zijn project laten inspireren door het Bijbelboek Job. Onder de titel ‘Ter verlichting van een naam – gedachten bij Job’ wil Van den Berg een cyclus van 21 gedichten maken die een areligieuze, moderne en poëtische beschouwing geven van de thematiek van het Bijbelboek. Hij zal zijn gedichten schrijven naar aanleiding van fragmenten of citaten uit de oorspronkelijke tekst, die vrij en in een hedendaagse context geïnterpreteerd zullen worden. De dichtbundel zal te lezen moeten zijn als een geheel, een cyclus, maar tevens als 21 autonome gedichten die ook buiten deze context betekenis hebben.

in http://www.groningen.nl/functies/pagfunctie.cfm?parameter=1696

Wie ben ik

Joana Serrado studeerde Filosofie en Nederlands aan de Universiteit van Coimbra en Middeleeuwse Filosofie aan de Universiteit van Porto, waar ze in 2005 afstudeerde met een masterthesis over de middeleeuwse Vlaamse mystica Hadewijch. Momenteel werkt ze aan de Universiteit van Groningen aan een theologisch proefschrift over de Portugese mystica Joana de Jesus. In het kader van haar onderzoek doet ze research in Portugal en bezocht ze congressen in Tucson (Arizona) en Palermo, waar ze lezingen gaf (zie beknopt cv hierna).
Ze schrijft gedichten sinds haar lagere-schooltijd, won diverse prijzen en publiceerde poëzie en columns in diverse kranten in Portugal en Madeira. Recentelijk, in 2006, werd haar gedicht ‘Os Estatutos do Amor’ (De statuten van de liefde) bekroond met de eerste prijs in de poëziewedstrijd ‘Concurso de Poesia Agostinho Gomes’. In hetzelfde jaar stuurde ze haar eerste bundel, Tratado de Botânica (Verhandeling over Botanie), in voor de Prémio Daniel Faria. De bundel kreeg een eervolle vermelding en werd nog in 2006 uitgegeven door de aan de prijs verbonden uitgeverij Quasi – een van de meest gereputeerde poëzieuitgevers in Portugal. Het debuut werd goed ontvangen (o.m. met een interview in Jornal de Letras van 26 augustus 2006): Een criticus schreef: ‘Het gaat hier niet om een jonge belofte, een goed begin of een ontdekking. Dit is een Tratado in volle bloei. Dankzij een verfijnd woordgevoel, zoals sereen, trefzeker en teder snoeiwerk. Dat is alles wat gezegd moet worden.’ (Francisco Bairrão op zijn poëzieblog Límpida Medida, 14-09-2007). Tratado de Botânica is in wezen één gedicht dat de vorm heeft van een wetenschappelijke verhandeling en ontstond in de tijd waarin de dichteres werkte aan haar masterthesis. Inmiddels is er meer werk in voorbereiding.

In de Gemeentebibliotheek van São João da Madeira vond op 14 september 2007 een presentatievan Tratado de Botânica plaats samen met op de bundel geïnspireerd werk van de fotograaf Fábio Lopes en een voordracht van de vormgeefster Menina Limão. De laatste exposeert momenteel grafisch werk, waaronder een gedicht van Joana Serrado, in de galerie Mercado Negro in Aveiro. Op een blog van de dichteres (www.tratadodebotanica.blogspot.com) zijn, naast andere teksten, met foto’s geïllustreerde fragmenten uit de bundel te zien.
In 2006 diende Joana Serrado het filmproject ‘Voices. Visions’ (zie projectbeschrijving in bijlage) in voor ‘Een kunstzinnig idee’ (Universiteit Groningen). Het kreeg een eervolle vermelding en aan de realisatie ervan wordt inmiddels gewerkt – met een ander tijdschema.
Nu heeft ze Hendrik de Vries Stipendium 2008 met een tweetalig project gewonnen.